تفاوت نورد گرم و نورد سرد در فرآیند شکلدهی فلزات
توسط شرکت فولاد صنعت ریونیز
مقدمه
نورد (Rolling) یکی از فرآیندهای اصلی شکلدهی فلزات است که در آن فلز از بین مجموعهای از غلتکها عبور داده میشود تا ضخامت آن کاهش یابد و به شکل مورد نظر درآید. این فرآیند میتواند در دمای بالا یا دمای محیط انجام شود و همین تفاوت در دما، دو نوع فرآیند اصلی به نامهای نورد گرم و نورد سرد را ایجاد میکند. انتخاب بین این دو روش، بستگی به نوع فلز، هدف نهایی، کیفیت سطح، خواص مکانیکی و هزینهی تولید دارد.
۱. نورد گرم (Hot Rolling)
در نورد گرم، فلز تا دمایی بالاتر از دمای تبلور مجدد گرم میشود. دمای تبلور مجدد معمولاً حدود ۰٫۵ تا ۰٫۷ برابر نقطه ذوب فلز به کلوین است. برای فولاد، این دما حدود ۹۰۰ تا ۱۲۰۰ درجهی سانتیگراد است. در این دما، ساختار بلوری فلز تغییر میکند، دانههای جدید شکل میگیرند و فلز خاصیت شکلپذیری بالایی پیدا میکند. سپس شمش یا تختال از میان غلتکها عبور داده میشود تا ضخامت آن کاهش یافته و به شکل ورق، تیرآهن، میلگرد و سایر مقاطع تبدیل شود.
ویژگیها:
• شکلپذیری بسیار بالا
• حذف عیوب داخلی و تخلخلها
• ساختار دانهای درشت اما یکنواخت
• وجود پوسته اکسیدی و سطح زبر
• دقت ابعادی پایینتر نسبت به نورد سرد
کاربردها:
• تولید تیرآهن، نبشی، ناودانی و میلگرد
• ورقهای ضخیم فولادی برای سازهها و کشتیسازی
• ریل راهآهن و قطعات صنعتی سنگین
۲. نورد سرد (Cold Rolling)
در نورد سرد، فرآیند در دمای محیط یا کمی بالاتر انجام میشود. ورق یا نوار فلزی که معمولاً از نورد گرم بهدست آمده، دوباره از بین غلتکها عبور داده میشود. در طول نورد سرد، ساختار فلز کرنشسخت میشود که باعث افزایش استحکام تسلیم و سختی میگردد، ولی شکلپذیری کاهش مییابد. برای بازگرداندن شکلپذیری، معمولاً عملیات حرارتی بازپخت پس از نورد سرد انجام میشود.
ویژگیها:
• سطح صاف و براق
• دقت ابعادی بسیار بالا
• افزایش استحکام و سختی
• کاهش شکلپذیری
• نیاز به عملیات بازپخت در برخی موارد
کاربردها:
• ورقهای بدنه خودرو
• لوازم خانگی مانند یخچال و ماشین لباسشویی
• ورقهای قلعاندود و بستهبندی مواد غذایی
• قطعات دقیق و پروفیلهای سبک
۳. مقایسه نورد گرم و نورد سرد
ویژگی | نورد گرم | نورد سرد |
|---|---|---|
دمای فرآیند | بالاتر از تبلور مجدد | در دمای محیط |
ساختار دانهها | درشت و یکنواخت | ریز و جهتدار |
استحکام | کمتر | بیشتر |
شکلپذیری | زیاد | کم |
دقت ابعادی | پایین | بالا |
ظاهر سطح | زبر و اکسیدشده | صاف و براق |
هزینه تولید | کمتر | بیشتر |
نتیجهگیری
نورد گرم و نورد سرد دو فرآیند مکمل در صنعت فلزکاری هستند. نورد گرم برای شکلدهی اولیه و تولید اقتصادی مقاطع بزرگ به کار میرود، در حالیکه نورد سرد برای افزایش استحکام، بهبود ظاهر و دقت ابعادی استفاده میشود. در بسیاری از صنایع، ترکیب هر دو روش برای دستیابی به خواص و کیفیت مطلوب مورد استفاده قرار میگیرد.ماشین سازی شرکت فنی و مهندسی فولاد صنعت ریونیز بر حسب نیاز شما طراحی و ساخت ماشین آلات نورد را با تکیه بر دانش روز دنیا و متخصیصن مجرب خود بومی سازی کرده و اقدام به راه اندازی خطوط نورد در سراسر ایران نموده است
